به نقل از «ایران اکونومیست»

تاثیر «تقریبا هیچ» توافق کوتاه‌مدت با آمریکا بر صادرات نفت ایران

تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۳۰۶۶۸

توافق برجام در صورت اجرای کوتاه‌مدت آن نه تنها هیچ مزیتی برای صادرات نفت ایران ندارد، بلکه در چارچوب بی‌اثر کردن تحریم نفتی نیز تعریف نمی‌شود و اتفاقا زیرساخت‌های دور زدن تحریم ایران را نیز از بین می‌برد.

به گزارش ایران اکونومیست، تحریم پدیده‌ای است که بیش از یک دهه اقتصاد ایران را تحت فشار قرار داده و موجب سقوط درآمدهای دولت و رفاه عمومی مردم شده است؛ واضح‌ترین اثر تحریم بر اقتصاد ایران، کاهش صادرات نفت کشور از 2.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

5 به 1 میلیون بشکه در روز بوده که هزینه سنگینی را بر این کشور نفتی وارد کرده است.

تاکنون نسخه‌های متفاوتی از سوی جریانات سیاسی داخل و خارج در مواجهه با تحریم به دولت ایران پیشنهاد شده است که در مجموع در دو محور خلاصه می‌شود: 1- مذاکره و توافق با آمریکا برای رفع تحریم 2- بی‌اثر سازی تحریم با دیپلماسی فعال اقتصادی.

در پرونده «ماجرای تحریم» ابعاد مختلف تحریم‌های آمریکا و راهکارهای مواجهه با آن و ثمرات آنها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

در گزارش پنجم از این پرونده، به موضوع تاثیر توافقات کوتاه‌مدت با آمریکا بر صادرات نفت ایران می‌پردازیم؛ پیش از این چهار گزارش قبلی این پرونده در ادامه آورده شده است:

چگونه معامله کلان ایران و غرب به‌ هم خورد روایتی از تحریف رسانه‌ای برجامیون از «کاسبان تحریم» تا «تحریم نعمت است» دو دلیل آمریکا برای تحریم نفتی ایران که ربطی به سیاست جمهوری اسلامی ندارد آیا برجام می‌تواند به بی‌اثرسازی تحریم‌ها کمک کند

* در دوره اجرای برجام، زیرساخت دور زدن تحریم نابود شد

اشاره شد که با ظهور نفت شیل، آمریکا از نفت خلیج فارس بی‌نیاز شد و این موضوع معامله کلان ایران و غرب در صادرات نفت و دریافت لوازم توسعه را از بین برد و نقش ایران در زنجیره اقتصاد جهانی را نابود کرد.

در نتیجه تنها راهکار پیش‌روی ایران در مواجهه با تحریم، تعریف نقش جدیدی در زنجیره اقتصاد جهانی است که از مسیر بی‌اثر کردن تحریم‌ها می‌گذرد.

همچنین اشاره شد که برجام به عنوان یک «توافق کوتاه‌مدت» نمی‌تواند ذیل راهبرد بی‌اثرسازی تحریم‌ها تعریف شود. برای توضیح بیشتر به تجربه قبلی در حوزه فروش نفت و جذب سرمایه‌گذاری خارجی مراجعه می‌کنیم.

تا پیش از اجرای برجام، در دولت دهم و یازدهم زیرساختی برای دور زدن تحریم‌های نفتی و فروش یک میلیون بشکه نفت در روز مهیا شده بود. طبق آمار اوپک (تصویر 1)، بعد از امضای برجام صادرات نفت ایران به 2 میلیون بشکه در روز رسید و اوضاع اقتصادی کشور بهبود یافت.

اما در این دوره، همه زیرساخت‌های دور زدن تحریم نفتی نیز از بین رفته، مستهلک و افشا شدند. بدین ترتیب بعد از خروج آمریکا از برجام، ایران دیگر زیرساختی برای دور زدن تحریم نفتی نداشت و این موضوع سبب شد صادرات نفت ایران به یک میلیون بشکه سابق برنگردد و به حدود 100 هزار بشکه در روز کاهش یابد.

 

تصویر 1

افت شدید صادرات نفت ایران موجب شد که هر آنچه رفاه اقتصادی در 2 سال اجرای برجام ایجاد شده بود در طول چند ماه از بین برود و نه تنها انتفاع اقتصادی ایران به صفر برسد بلکه از برنامه هسته‌ای خود از عقب بیفتد.

طبق آمار اوپک، میانگین صادرات نفت ایران در دولت یازدهم و دوازدهم با همه فراز و نشیب‌هایش حدود 1.1 میلیون بشکه بوده، یعنی رقمی که در دولت دهم و در دولت سیزدهم بدون برجام به فروش رفته است.

اگر دقت کنید بعد از افت صادرات نفت ایران و با شکل‌گیری تدریجی زیرساخت دور زدن تحریم، مجددا در همان دولت قبل، میزان صادرات نفت ایران در دوران شیوع کرونا و افت شدید قیمت نفت، افزایش یافت.

در نتیجه توافق برجام در صورت اجرای کوتاه‌مدت آن نه تنها هیچ مزیتی برای ایران ندارد، بلکه در چارچوب بی‌اثر کردن تحریم نفتی نیز تعریف نمی‌شود و اتفاقا زیرساخت‌های دور زدن تحریم ایران را نیز از بین می‌برد.

یادداشت از سیداحسان حسینی

پایان پیام/

منبع: خبرگزاری فارس

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: صادرات نفت ایران دور زدن تحریم میلیون بشکه تحریم نفتی کوتاه مدت بی اثر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۳۰۶۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رکوردشکنی در فروش نفت و رشد اقتصادی بالا با تکیه بر بازطراحی تجارت انرژی در دولت سیزدهم

سیدمحمدرضا میرتاج الدینی عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس پیرامون اهمیت دیپلماسی فعال انرژی ایران در دولت سیزدهم که منجر به توسعه تجارت انرژی ایران شد؛ افزود: یکی از مهم ترین بخش های دولت که اقدامات مهمی در جهت رفع تحریم ها و خنثی کردن اثرات آن بر اقتصاد ایران داشته است؛ صنعت نفت و گاز بوده است. به پشتوانه این رویکرد کلیدی دولت سیزدهم در زمینه بازطراحی تجارت انرژی ایران، امروز توانستیم که مسیر خنثی سازی تحریم ها را پیش ببریم و نفت خام و گاز طبیعی بیشتری به فروش برسانیم و در این زمینه توانستیم به سطح خوبی از تولید و صادرات نفت خام برسیم و رکوردهای قبلی در زمان تحریم ها نیز بشکنیم و به نوعی رکوردشکنی تاریخی نیز داشته باشیم.

به گفته عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس سیاست هایی همچون تولید بار اول و تمرکز توسعه زنجیره ارزش محصولات صنعت نفت از سیاست های اصلی و درستی است که توسط دولت سیزدهم در زنجیره ارزش نفت و گاز به اجرا گذاشته شد. این اقدام علاوه بر اینکه توانست زمینه ساز صادرات خدمات فنی و مهندسی ایرانی به ونزوئلا شود و سهامداری ایران در پالایشگاه های فراسرزمینی را به سرانجام برساند؛ در زمینه نیاز به واردات تجهیزات راهبردی صنعت نفت و گاز ایران نیز کمک چشم گیری کرد و از همین رو علاوه بر کاهش ارزبری از محل رشد صادرات نفت خام ایران به ارزآوری بیشتر برای کشور منجر شد و وابستگی ما را به دیگران کاهش داد. از سوی دیگر، تمرکز بر توسعه و تکمیل زنجیره ارزش نفت و گاز کشور، منجر به تولید محصولات نهایی با ارزش افزوده بالاتر و اشتغال آفرینی برای متخصصان کشور خواهد شد که از اهمیت اساسی برخوردار است.

میرتاج الدینی گفت: در حال حاضر، در بسیاری از زمینه ها مواد اولیه را صادر می کنیم. در حالی که مجبوریم محصولات نهایی ساخته شده از همین مواد اولیه را با قیمت بالایی به کشور وارد کنیم. این شرایط به ضرر کشور است و دولت را از درآمدهای ارزی محروم می کند. اعمال سیاست هایی مانند در نظر گرفتن معافیت های مالیاتی هدفمند از صنایعی که در حوزه تولید محصولات نهایی فعالیت می کنند، می تواند در راستای توسعه زنجیره ارزش محصولات اثرگذار باشد.

میرتاج الدینی تأکید کرد: هدف از تحریم صنایع نفت و گاز کشور این بود که اقتصاد کشور فلج شود. اما با سیاست گذاری های صحیح و اتکا به خود توانستیم به خنثی سازی تحریم ها بپردازیم. در نهایت این سیاست گذاری های درست ما را به رکوردزنی در فروش نفت خام کشور رساند. به نحوی که رشد اقتصادی 5.4 درصدی را تجربه کردیم و فروش نفت کشور را تا حد زیادی به رکورد سال های قبل از تحریم نزدیک کردیم.